Themadiscussie landbouw en sociaal democatie

Donderdag 27 mei hield de PvdA afdeling een bijeenkomst over landbouw en sociaal democratie.

Hetty Janssen gaf de aftrap. Onderstaand de bijdrage van Hetty:

Inleiding Hetty Janssen, 27 mei 2021,
discussiebijeenkomst PvdA Weststellingwerf

Landbouw en Sociaal Democratie
Als we nadenken welke positie de PvdA zou moeten innemen t.a.v. de landbouwpolitiek dan kies ik ervoor om twee invalshoeken te kiezen:

Voedselzekerheid en zekerheid van een gezonde levensomgeving
In het PvdA positionpaper over voedselzekerheid wat in 2020 is verschenen worden de principes van Mansholt (nooit meer honger, betaalbaar voedsel voor iedereen, goed inkomen voor de boeren) gekoppeld aan een nieuwe waarde: landbouw altijd in harmonie met dier, klimaat en milieu. De klimaatproblematiek vraagt om radicaal andere keuzes voor de voedselproductie én de voedselconsumptie. Het maatschappelijk debat hierover is sterk gepolariseerd en dat staat oplossingen in de weg. Vanuit onze opdracht om de principes van Mansholt ook voor de nieuwe generaties te kunnen blijven waarmaken is het gerechtvaardigd om te pleiten voor een sterke regie vanuit de overheid op de transitie in de landbouw naar duurzame bedrijfsprocessen die geen schade brengen aan natuur en milieu. Sterker nog die het herstel van de biodiversiteit en de natuurgebieden bevorderen. De boer speelt niet meer alleen een rol in de voedselvoorziening, maar ook in natuurbeheer. Dan moet de boer ook betaald worden voor deze publieke taak. Verandering kan niet zonder draagvlak. Ook daar kan de PvdA vanuit haar sociaal democratische principes een rol spelen. Het middenbestuur is, door zijn aard, schaal en verantwoordelijkheid voor de openbare ruimte dé overheidslaag die regie kan nemen op dit thema.

Uiteindelijk ligt de macht bij de consument
Als PvdA kunnen we ons sterk maken voor:

 Bevorderen van gezond eten bijvoorbeeld door de BTW op biologisch voedsel te verlagen, zodat er
een gelijk speelveld ontstaat voor biologisch eten en minder gezond geproduceerd eten.

 Bevorderen van het eten van lokaal geproduceerd voeding. Nederlandse appels zijn net zo lekker als
Chili, Brazilië, Argentinië en Zuid Afrika.

 Bewustwording over wat gezond en duurzaam geproduceerd voedsel is. Minder dielijke eiwitten, meer
plantaardig

 Gezonde voeding goedkoper is dan ongezonde voeding. Ook mensen met de kleine beurs moeten
gezond kunnen eten.

Het vak van boer moet in transitie
Een boer is eigenlijk een gesubsidieerde instelling: een gemiddelde boer krijgt 30.000 euro per jaar Europees geld. Om onze natuur zich te laten herstellen moet de landbouw vergroenen. Met Europese subsidie is dat sterk te beïnvloeden, echter het maakt de boeren boos omdat ze met steeds meer regels vandoen krijgen. Stimuleren om groene of blauwe diensten te verlenen aan de samenleving door hier goed voor te betalen is een andere invalshoek dan het subsidiemodel. Een boer is een ondernemer, deze wil geen subsidie, maar wil dienstverleningscontracten. Alternatieve verdienmodellen zorgen ervoor dat de veestapel kan verkleinen. Dit is onvermijdelijk gezien de belasting van onze natuur.

 Natuurbeheer

 Waterbeheer

 CO2 vastleggen (Valuta voor Veen)

 Weidevogelbeheer

Er is urgentie, nu meer dan ooit
Al jaren roepen de natuur-goeroes dat het de verkeerde kant op gaat. Die roep werd lang niet altijd serieus genomen, ook binnen de PvdA stond de zorg voor de natuur laag op de prioriteitenlijst. Dat is veranderd:

 We maakten een klimaatwet, we hielden ons er zelf niet aan en de natuur-goeroes riepen niet alleen, maar stapten naar de rechter. En… kregen gelijk!!!

 Iedereen ziet dat de grutto verdwijnt, het aantal weidevogels is dramatisch afgenomen. Dat wat wetenschappers al jaren beweren: de biodiversiteit holt achteruit, dat ziet nu jan en alleman. De grutto heeft een hoge sympathie-waarde.

 Doordat we te veel stikstof uitstoten worden onze economische activiteiten stilgelegd door de rechter. Geen wegen kunnen meer worden aangelegd, geen woningen kunnen worden gebouwd. En dan wordt de bescherming van de natuur ook ineens interessant voor de VVDer!

 De grootste factor om de biodiversiteit te herstellen en de stikstofdepositie op de natuur te verlagen is het verduurzamen van de landbouw. Minder vee, minder gericht op optimale opbrengst ten koste van alles, minder gericht op de export van producten, meer op de export van kennis.

Hetty Janssen is fractievoorzitter van de PvdA in de provinciale staten van Fryslân en woordvoerder Landbouw, Natuur & Water.